|
EKONOMİ |
EKONOMİ
SANAYİ
Adıyaman da Sanayi, 1967 Yılında Faaliyete giren ve devlet kuruluşu olan Sümerbank (Pamuklu Sanayi İşletmesi ) ‘la başlamıştır. Daha sonra yine Devlet Kuruluşu olan Süt, Çimento Fabrikaları ile Sanayi gelişme göstermiştir. 1988 yılına kadar sanayileşme konusunda ciddi bir gelişme olmaz. Ancak bu tarihten sonra ülkemiz ekonomisindeki sanayileşme çabaları ve sanayinin teşvik edilmesi sonucu yatırımların hızlandığı gözlenmiştir. Özellikle yöresel ihtiyaçların sonucu olarak tarıma dayalı un ve tekstil fabrikalarının sayısı hızla artış göstermiştir.
Adıyaman sanayii çoğu orta ve küçük işletme ölçeğinde toplam 90 adet işletmeden oluşmaktadır. Bu işletmelerin çoğunluğu tarıma dayalı sanayi dallarında faaliyet göstermektedirler. Bu işletmelerde istihdam edilen işçi sayısı ise toplam 5053 kişidir. Yani bir işletmede çalışan işçi sayısı ortalama 56 kişidir.
TİCARET
Adıyaman’da ticaretin yeterince geliştiğini söylemek mümkün değildir. Ancak, mevcut tarım ağırlıklı potansiyeli ve son yıllarda sanayisinde gösterdiği performans ile tarımsal ürün çeşit ve verimliliğinde beklenen artışların gelecekte ticari hayatı olumlu yönde etkileyeceği söylenebilir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin diğer illeri gibi Adıyaman’da da iç ticaret ağırlıklı olarak tarıma dayanmaktadır. Mevcut sanayi yapısı da tarımsal kaynak potansiyeline bağlı olarak gelişme göstermiştir
El sanatlarına yönelik olarak kilim, savan ve el dokuma halıları üretilmekte, iç ve dış pazarlarda satılmaktadır. Bunların dışında tarım ürünleri yanında tekstil sektöründe üretimi gerçekleştirilen iplik ve hazır giyim ya ihracatçı firmalara satılmaktadır Ticaret sektörünün GSYİH ‘sandaki payı % 10,1 olup, GSYİH’ ya katkısı 12.802.331 Milyon TL dir. Doğrudan iç ve dış piyasada satışa arz edilmektedir.
Ticaret sektörü, gerek sanayileşme ve kentleşme olgularıyla iki yönlü bağlantısı, gerekse yarattığı gelir ve istihdam bakımından il ekonomisinin önemli sektörlerinden biri olmaya adaydır. Tarım ürünleri içerisinde buğday,arpa, nohut, mercimek, pamuk, tütün, fıstık ve üzüm gibi ürünler komşu illere gönderilmektedir.
PETROL
TPAO FAALİYETLERİ
Ülkemiz genelinde çıkarılan ham petrolün % 60’ına yakın kısmı Adıyaman’daki kuyulardan elde edilmektedir. Ancak son yıllarda yeni petrol kuyularının açılması yavaşladığından üretimde de buna paralel bir düşme gözlenmiştir.
Petrol üretimi sadece TPAO tarafından değil, bölgede faaliyette bulunan özel sektöre ait işletmeler tarafından da yürütülmektedir. Aşağıda tabloda yer alan petrol verilen üretim değerleri sadece TPAO’nun üretimlerini içermektedir. Özel sektör üretim miktarı yaklaşık 1.000.000 varil/ yıl dır.
Adıyaman TPAO da günlük 400 m3 gaz üretilmektedir üretilen gaz Adıyaman istasyonlarında ve bölge tesislerinde kullanılmaktadır. Üretilen ham petrol Botaş kanalı ile TÜPRAŞ’a satılarak değerlendirilmektedir.
Petrol Sahalarına göre Üretim Miktarları
SAHA ADI |
KUYU SAYISI |
GÜNLÜK PETROL ÜRETİMİ |
Adıyaman |
18 |
670 |
Çemberlitaş |
11 |
475 |
Batı Fırat |
7 |
196 |
Karakuş |
25 |
3.791 |
Güney Karakuş |
20 |
2.421 |
Kuzey Karakuş |
20 |
3.582 |
Cendere |
15 |
2.167 |
Beşikli |
12 |
841 |
Tokaris |
10 |
628 |
İkizce |
7 |
372 |
Ozan Sungurlu |
2 |
102 |
Karadut |
2 |
38 |
Lilan |
1 |
23 |
Akgün |
2 |
296 |
Akpınar |
3 |
32 |
TOPLAM |
155 |
15.634 |
MADENCİLİK
Adıyaman Maden kaynakları bakımından zengin bir İl dir. Bu kaynaklardan bazıları ham petrol,kömür, çimento, mermer,tuğla-kiremit ham maddeleri, manganez, demir,bakır cevherleri, Fosfat,Maden suyu ve kaplıca suyudur.
MADEN VARLIĞI
MADENİN BULUNDUĞU YER |
MADENİN ÇEŞİDİ |
Çelikhan- Çinçindere |
Bakır |
Çelikhan-Karlık Küran |
Bakır |
Çelikhan-bulam |
Demir |
Çelikhan-Küre Köyü |
Demir |
Gölbaşı-Meryemuşağı |
Manganez |
Merkez-Küçük hacıvert |
Manganez |
Besni-Belveren-çelikderesi mevkii |
Manganez |
Besni-Belveren-Çelik Köyü |
Manganez |
Dut-Gömükhan |
Manganez |
Besni-İnişdere |
Fosfat |
Besni-Tut Köyü |
Fosfat |
Çelikhan-Bulam |
Fosfat |
Gölbaşı-Pervari-Pembeğli Köyü |
Fosfat |
Heyik |
Fosfat |
Palanlı |
Fosfat |
Kerkişin |
Fosfat |
Besni-Bekirbey |
Fosfat |
Besni-Uzunköy |
Fosfat |
Merkez-BüyükKavaklı |
Tuğla-Kiremit hammaddeleri(Kil) |
Samsat-Kızılpınar ve zorha Bayırı |
Tuğla-Kiremit Hammaddeleri(Kil) |
Kâhta-çınarcık ve kıraç |
Tuğla-Kiremit Hammaddeleri(kil) |
Gölbaşı-GöksuAlüvyonlar |
Tuğla-Kiremit Hammaddeleri(Kil) |
Gölbaşı |
Tuğla-Kiremit Hammaddeleri (Kil) |
Gölbaşı-Pervari-Akyer Mevkii |
Kömür |
Çelikhan-bistikan maden Suyu |
Maden Suyu |
Çelikhan Bişar Çeşmesi Maden Suyu |
Maden Suyu |
Çelikhan-Rötükan Maden Suyu |
Maden Suyu |
Besni-Tilek Kaplıcası |
Kaplıca Suyu |
ENERJİ
Enerji tüketimini sanayi ile doğrudan ilgisi bulunduğundan ilimizdeki enerji durumu son yıldaki alınan elektrik enerji miktarı 648.901.362 KWh, satılan elektrik enerjisi ise 513.295.305 KWh.dır. tüketilen elektrik enerjisinin %60 sanayide, %16 meskenlerde, kalan %24’lük kısım ise diğer alanlarda kullanılmıştır.Sanayide kullanılan elektrik enerjisi diğer müşteri gruplarına göre önemli bir yere sahiptir. Sanayi tüketimleri içerisinde Adıyaman Çimento fabrikası, TPAO sondaj tesisleri, Tekstil Fabrikaları ilk sıraları oluşturulmaktadır.
İlimiz kalkınmada öncelikli iller arasında yer aldığından, tüm abone gruplarında %10-12 arasında indirimli elektrik satışı yapılmaktadır.
- Ayrıca teşvik kredisi ya da KOBİ kredilerinden yararlanan tüm sanayi kuruluşlarına 1999 yılından itibaren başlamak üzere elektrik enerji bedellerinden, ilk yıl için %50, ikinci yıl için %40, üçüncü yıl için %25 indirim uygulaması yapılmış ve bu uygulama halen devam etmektedir.
İlimiz Atatürk Barajı ve Karakaya Barajı HES’larına çok yakın olduğundan sağlıklı bir biçimde elektrik enerjisi alabilmekte ve gerilim düşümü vb. gibi olumsuzluklar ilimizde yaşanmamaktadır.
- Şehir şebekeleri, dağıtım hatları ve diğer elektrik tesisleri yönünden altyapı çalışmaları tümüyle tamamlanmış ve yenilenmiş olan ilimizde, tüm OG gerilimi 33 kV.dır.
Elektrik enerjisi yönünden İlimiz ve İlçelerinde önemli bir problem bulunmamaktadır.
İlimize 2000 yılı için 648.901.362 KWh elektrik enerjisi satın alınmış ve bunun 513.295.305 KWh'i satılmıştır.
TARIM
TOPRAK YAPISI
İklim, topografya ve ana madde farklılıkları nedeniyle Adıyaman ‘da değişik topraklar oluşmuştur. Bu değişik toprakların yanısıra, toprak örtüsünden yoksun bazı arazi tipleri de bulunmaktadır. İlin genel toprak yapısı ¾ oranında Killi-Tınlıdır. Nehir ve çay kenarlarında alüvyonlu sahalara da rastlanmaktadır.
ADIYAMAN İLİ TOPRAKLARININ CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
TOPRAĞIN CİNSİ |
KAPLADIĞI ALAN (Ha.) |
TOPLAM ALANA ORANI (%) |
Kahverengi topraklar |
217.707 |
32,1 |
Kırmızımsı topraklar |
195.667 |
28,8 |
Kahverengi Orman Toprakları |
84.587 |
12,5 |
Kireçsiz Kahverengi Orman Top. |
74.234 |
10,9 |
Kireçsiz Kahverengi Topraklar |
65.896 |
9,7 |
Kırmızımsı Kahverengi Akdeniz Top. |
22.223 |
3,3 |
Kolüvyal Topraklar |
15.964 |
2,4 |
Alüviyal Topraklar |
2.344 |
0,3 |
TOPLAM |
678.622 |
100,0 |
Adıyaman İlinin I. Sınıf tarım arazilerinin büyük bir çoğunluğu, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında inşa edilen Atatürk Barajı Göl Sahası altında kalmıştır. Toplam toprak alanları içindeki I. Sınıf arazilerin oranı %3,6 ‘dır. İlin mevcut toprak alanları içinde en büyük yüzdeyi VII. Sınıf topraklar oluşturmaktadır.
ADIYAMAN İLİ ARAZİ SINIFLARI VE ALANLARI
ARAZİ SINIFI |
ALAN (Ha.) |
TOPLAM TOPRAK ALANI İÇİNDEKİ ORANI (%) |
I. Sınıf |
24.448 |
3,6 |
II. Sınıf |
47.012 |
6,9 |
III. Sınıf |
62.803 |
9,3 |
IV. Sınıf |
63.645 |
9,4 |
V. Sınıf |
111 |
0,0 |
VI. Sınıf |
75.686 |
11,1 |
VII. Sınıf |
377.426 |
55,6 |
VIII. Sınıf |
27.491 |
4,1 |
TOPLAM |
678.622 |
100,0 |
HAYVANCILIK
Tarımın kollarından biri olan hayvancılık, ilimizde istenen seviyelerde olmayıp gün geçtikçe ilerleme kaydetmektedir.
Tarım yapılmayan marjinal alanlarda hayvansal protein ihtiyacı, Keçi yetiştiriciliği ile karşılanmaktadır. Son yıllarda ahır hayvancılığına doğru çiftçinin yöneldiği gözlenmektedir.
1998-2000 YILLARI ARASI HAYVAN VARLIĞI
HAYVAN CİNSİ |
1998 |
1999 |
2000 |
Sığır (Kültür) |
12.333 |
13.655 |
13.199 |
Sığır (Melez) |
26.916 |
27.761 |
25.475 |
Sığır (Yerli) |
48.828 |
54.997 |
53.501 |
Koyun |
268.741 |
307.883 |
272.975 |
Keçi |
171.610 |
170.433 |
162.612 |
Tavuk – Horoz |
302.230 |
410.300 |
443.000 |
Hindi |
23.200 |
34.500 |
36.700 |
Arı Kovanı (Eski) |
3.575 |
2.670 |
2.164 |
Arı Kovanı (Fenni ) |
20.600 |
23.870 |
27.670 |
SU ÜRÜNLERİ
İlimiz Baraj Gölleri, Doğal Göller, Akarsular ve Kaynak Suları ile çok büyük bir su potansiyeline sahiptir. Bu suların pek çoğu Kültür Balıkçılığı yapmaya müsaittir. İlimiz sınırları içinde Yüzer Ağ Kafeslerde Alabalık Yetiştiriciliği yapılmaktadır. 2000 yılı toplam su ürünleri üretim miktarı ise 543.480kg.’dır.
1998 - 2000 YILLARI ARASI SU ÜRÜNLERİ ÜRETİM MİKTARLARI (Kg.)
BALIK CİNSİ |
1998 |
1999 |
2000 |
Alabalık |
5.250 |
3.185 |
37.775 |
Gümüş |
- |
15.805 |
1.400 |
İnci Kefali |
- |
92.850 |
171.950 |
Karabalık |
- |
141.450 |
56.555 |
Kefal |
121.400 |
15.435 |
6.900 |
Sazan |
272.000 |
186.602 |
205.950 |
Yayın |
11.850 |
15.200 |
43.850 |
Yılan Balığı |
- |
4.655 |
19.100 |
TOPLAM |
410.500 |
475.182 |
543.480 |
Adıyaman (Genel) | Adıyaman Müzesi | Coğrafya | Eğitim | Kültür - Sanat | Nüfus | Spor | Tarih | Ulaşım | Adıyaman Forum | Adıyaman Portalı
Ana
Sayfa | Türkiye Hakkında Herşey |
Türkiye Yol Haritası
| Adıyamandaki Tarihi Yerler |
Türkiye'deki Tarihi Yerler |
Nemrut Tepesi | Dia
Gösterileri | Yararlı Linkler |
Konuk Defteri |
Kullanım Kuralları
| Sıkça Sorulan
Sorular
|